Karavan yapımı maliyeti farklı nedenlerden dolayı değişiklik gösteriyor. Özgür olmak ve tatillerini oteller moteller gibi monoton mekanlarda geçirmek istemeyenler kendi rotalarını çizebilmek için karavan almak istiyorlar. Tabi bu noktada akla ilk gelen soru bir karavanın ne kadara mal olacağı oluyor. Ne yazık ki burada tam bir maliyet bilgisi vermek imkansızdır.
Seçeceğiniz karavan tipine ve içerisinde istediğiniz özelliklere göre karavanın maliyeti artacaktır. Motorhome denilen otobüs tarzı büyük tonajlı araçlardan dönüştürülen araçlar 1 milyon liranın üzerinde fiyatlara mal olabilmektedir. Karavan yapımı maliyeti konusunu hesaplarken mutlaka tam olarak nasıl bir karavan istediğinizi dikkate almanızı öneriyoruz.
Çekme karavan fiyatları ise çok daha uygundur. 150.000 TL ile 400.000 TL arasında fiyatlara çekme karavan bulunabilir. Karavan yapım macerasına girecek kişilerin öncelikle hayalleri bir kenara bırakması lazımdır. Mantıklı bir şekilde
- Karavanın bir yılda ne kadar kullanılacağı
- Hangi mevsim şartlarında kullanılacağı
- Kaç kişinin kullanacağı,
- Hangi arazilerde kullanılacağı
- Ne gibi lükslerden vazgeçilebileceği üzerine düşünülmeli ve bu soruların cevapları üzerinden hareket edilmelidir.
Bir karavanın temelde enerjiye, suya, yalıtıma ve mobilyalara ihtiyacı vardır. Bunlar dışında tuvalet ve banyo ve çamaşır yıkama gibi ihtiyaçlar dışardan destek alınarak da çözülebilmektedir. Karavan yapımında en büyük kalemlerden birisi de aracın maliyetidir. Seçilen araç çok yaşlı olmamalıdır. Tork gücü aracın son ağırlığının ne kadar olacağı tahmin edilerek seçilmelidir. Özellikle doğada zaman geçirecek olan kimseler araçlarının arıza yapmayacağından emin olmalıdır.
Karavan Yapımına Uygun Araçlar Hangileri
Karavan yapımında tek sınır hayal gücüdür. Yani sadece şu araçlar karavan olur diyemeyiz. İnsanlar otobüsler minibüsleri karavana döndürebiliyor. Ayrıca konteynerlerin altına karoser yaptırıp çekme karavan haline getiren kimseler bile mevcut. Burada tamamen kişisel zevkler ve beğeniler ön plana çıkıyor. Kısa süreli tatiller için karavan isteyen kimseler motokaravan çeşitlerini seçebilirler. Bunun için İveco Daily, Volkswagen Transporter gibi araçlar kullanılabilir. İki kişi için bu araçlar oldukça uygundur.
Ama uzun boylu kimselerin çok rahat edebileceğini söyleyemeyiz. Fiziksel olarak daha kalıplı olan kimselerin tavan yüksekliği daha geniş araçları tercih etmeleri daha doğru olacaktır. Bu kişiler sadece yaz aylarında kısa süreli karavan kullanacaklarsa araçlarına bir dış tente ekleyerek dış mekânda kalarak idare edebilirler. Ama bunu istemiyorlarsa en az low profile ya da over cabs tarzı büyük karavanları seçmeleri gerekir.
Bu noktada Karsan minibüsler ya da İveco kamyonetler tercih edilebilir. Bu araçlara Yarı entegre kabinler monte edildiğinde uzun boylu kişiler ve geniş ailelerin rahat edebileceği bir karavan ortaya çıkacaktır. Ama bu araçlarla stealth camping ya da off road camp yapmak zor olacaktır. Standart genişlikte ve farklı rotalarda kullanılabilecek bir karavan içinse Mercedes Sprinter, Volkswagen Crafter, Volkswagen Volt modelleri seçilebilir. Bu modeller haricinde karavan olarak kullanılabilecek onlarca araç bulunmaktadır.
Karavan yapmak isteyen kimseler ihtiyaçları doğrultusunda araştırma yaparak kendilerine en uygun modeli bulmak zorundadır. Alınacak aracın 5 yaşından küçük olmamasına dikkat edilmelidir. Çünkü araç gençleştikçe ÖTV tutarı daha da yükselmektedir. Her araç gibi karavan için alınacak araçlarda detaylı bir ekspertizden geçmek zorundadır. Sonradan C ehliyeti almak istemeyenler seçtikleri modelin ruhsata araç olarak işli olduğundan emin olmalıdır.
Eğer araç kamyon olarak işliyse B sınıfı ehliyet ile süremezler. Ayrıca ilk defa kamyon ehliyeti alan ve ilk kez kamyon sahibi olan kişilerin ödemesi gereken trafik sigortası miktarı da yüksek olacaktır. Özellikle kazaya karışmış kişilerde bu bedel daha da artacaktır. Bu kadar yüksek maliyetlere katlanmak istemeyen kişilere çekme karavan almalarını öneririz. Karavan yapımı maliyeti konusunda malzeme tercihlerine dikkat ediyor olmak gerekir.
Karavan Yapımı İçin Gerekli Malzemeler
Karavanda kullanılacak olan malzemeler temelde üç farklı kategoriye göre seçilmelidir.
- Öncelikle alınacak olan her malzeme hafif, titreşime, çevre koşullarına dayanıklı olmalıdır.
- Aracın içine alınacak ürünlerden bazıları karavan ruhsatı için gereklidir ve mutlaka araçta bulunmalıdır.
- Karavan sahibinin ne kadar lüks istediğine göre ekstra malzemeler seçilmelidir.
Seçilecek ürünlerde bu hususlar göz önüne alındığı taktirde karavan uzun süreler sorunsuzca kullanılabilir.
Karavan Karayolları Trafik Yönetmeliğinde özel maksatlı olarak tasarlanmış ve M sınıfı araç olarak adlandırılmaktadır. İçerisinde koltuklar ve masa bulunmalıdır. Özel bir uyku bölümü bulunmak zorunda değildir. İstenildiğinde uyku bölümüne dönüştürülebilen bir alanın bulunması yeterlidir. Mutfak bölümü ufakta olsa bulunmalıdır. Hacimleri belirtilmemiş olmakla birlikte depolama alanlarına sahip olmalıdır. Eğer bu asgari şartlar bulunmaz ve uygun bir şekilde karavanın projesi çizilmezse TSE’de yapılan incelemelerde karavan, uygunluk belgesi alamaz.
Bu şartlardan sonra karavana eklenecek olan her şeyi lüks olarak adlandırabiliriz. Bu eşyalar harici her şeyin seçimi karavan yaptıran kişinin zevkine kalmıştır. Çünkü kimi karavancılar araçlarında aynı evlerinde ki gibi TV, beyaz eşya, banyo/ tuvalet olmasını isterken kimi karavancılar sadece yatacak bir yerleri olsa mutlu olabilmektedir. Ama seçilen eşyalarda hareket edebilecek kadar boşluk varsa mutlaka bu boşluklar keçe ile desteklenmelidir.
Aksi taktirde titreşimle birlikte hareket halindeyken ses yapacak ve rahatsız edecektir. Ayrı şekilde eşyaların esneme payı olmayan malzemeden yapılmış olması gereklidir. Çünkü bir süre sonra sarkma yapabilir veya sadece vida ile tutturulan parçalar yerinden çıkmaya oynamaya başlayabilir. Karavan içinde ki dolaplar kilitli seçilmeli ve dekorasyon ürünleri sabitlenebilir özellikte olmalıdır. Yoksa bu eşyalar yolculuk esnasında düşebilir. Olası kazalarda fırlayarak yaralanmalara sebebiyet verebilir.
Yalıtım Malzemeleri
Bir karavan için en önemli unsurlardan birisi yalıtım malzemesidir. Burada yapılacak olan yanlış tercih karavanla yapılan yolculukların tatsız geçmesine sebep olacaktır. Yalıtım kış aylarında soğuğun içeri girmesini yaz aylarında da karavanın iç sıcaklığının daha düşük olmasını sağlayacaktır. Kaplama malzemesi ile aracın dört bir tarafının sarılması gereklidir. Burada seçilecek olan malzeme doğa dostu bir ürün olmalıdır.
Çünkü karavan sahipleri içerde kaldıkları bütün süre içinde bu malzeme ile temas halinde olacaklar diyebiliriz. Kanserojen unsurlar içeren yalıtım malzemesi bir süre sonra sağlığı tehdit eder hale gelecektir. Yine malzemenin küflenmenin yapıda olması şarttır. Aracın içine su girmesi gibi durumlarda malzeme küflenirse araç içinde kötü bir koku oluşacak ve bunun giderilmesi için kaplamanın sökülüp malzemenin değiştirilmesi gerekecektir.
Ayrıca yalıtım malzemenin üzerinden elektrik tesisatı geçeceğinden malzemenin alev almaz özellikte olması gereklidir. Aksi taktirde kısa devre durumunda araç bir anda alev alabilir. Genelde karavan yapan kimseler araçlarında ezogreen keçe, alüminyum kaplı kauçuk, bizofol kullanmaktadırlar. Bu malzemeler doğru şekilde yapıştırıldığı zaman yerlerine sıkıca tutunur. Uzun süreler sorunsuz kullanım imkânı verir. Karavan yapımı maliyeti söz konusu olduğu zaman tercih ettiğiniz malzemenin kalitesine göre farklı seçenekler karşımıza çıkar.
Güneş Paneli
Karavanlarda güneş panelleri sıklıkla tercih edilmektedir. Çünkü günümüzde elektrik insanların hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Karavanlarda elektrik üretmenin en basit yöntemi de güneş panelidir. Aracın kaldırabileceği ağırlığa ve aracın tavan kısmının genişliğine göre ne kadar güneş paneli konulacağı belirlenir. Eğer araç taşıyabiliyorsa üstüne açılabilen panellerde konulabilir. Böylece araç dururken açılabilen paneller ile araç daha fazla elektrik üretebilir.
Karavanlara takılabilen güneş panelleri iki çeşittir. Monokristal paneller yüzde 20 üzerinde verimliliğe sahip olduğu için son yıllarda oldukça fazla tercih edilmektedir. Uzun ömürlü olmaları ve düşük güneş ışında da verimli çalışmaları en büyük avantajıdır. Fakat daha pahalıdır. Polikristal paneller ise yüzde 10 verimliliğe sahiptir. Verimliliği yüzde 10 civarıdır. Güneşli bölgeler için idealdir.
Jel Akü
Karavanlarda sıklıkla kullanılan akü çeşidi jel aküdür. İçerisinde elektrolit bulunur. Bu bileşen sıvı değil jel gibi koyu bir kıvamda olduğundan dolayı ismi jel akü olarak geçmektedir. Normal akülere göre faydaları oldukça fazladır. Günlük kullanım için oldukça avantajlıdır. Şarjları yüzde 20 civarına düştüğünde bile sorunsuzca yeniden kullanılabilir. İçine sıvı eklenmesine gerek yoktur.
Karavanda büyük problem olan akma sorunu bu akülerde görülmez. İçerisinde ki gazın dışarı çıkışı oldukça azdır. Hava kirliliğine sebep olmaz. Hava koşullarından etkilenme ihtimali normal akülere karşı oldukça azdır. Yüzde 80’e kadar kapasitesi kullanılabilir. Bakım masrafı oldukça düşüktür. Sadece konulduğu yerde gazın rahat dağılması için boşluk bırakılması yeterli olmaktadır.
İnvertör
Türkçeye akım düzenleyici olarak çevirebileceğimiz inverter karavanlar için önemli bir parçadır. Elektriği dönüştüren bu malzeme aküden gelen elektriği dalgalı akıma çevirerek kampçıların elektrikli ürünlerde kullanması için hazır hale getirirler. Dönüştürücüler yarım ve tam sinüs olarak iki farklı çeşittirler. Genelde verimliliği yüksek olduğundan dolayı karavanlarda tam sinüs dönüştürücüler kullanılır.
150W ile 3000W arasında elektrik sunabilen dönüştürücülerden hangisini kullanmak gereklidir diye soran kişilere bunun ihtiyaçlarına göre belirlemeleri gerektiğini söyleyebiliriz. Normalde karavanda 1000W bir dönüştürücü bulunması yeterli olmaktadır. Ama karavan içinde bilgisayar, çamaşır makinesi gibi ürünler kullanılacaksa çok daha yüksek watt’larda elektrik çıkışı olan bir dönüştürücü satın alınması daha doğru olacaktır. Son olarak seçilecek dönüştürücü mutlaka ihtiyaçtan biraz daha fazlasına cevap verebilecek düzeyde seçilmelidir.
Temiz Su Deposu
Kendi karavanlarına depo almak isteyen karavancıların seçim yaparken çok zorlanmayacaklarına eminiz. Çünkü çoğu depo satıcısı marka ve model verildiği taktirde alıcıları doğru şekilde yönlendirmektedir. Campervan denilen ufak karavanlarda genelde yatay depolar tercih edilmektedir. Bu sayede depo üzerinde kalan boşluklarda depolama alanı olarak değerlendirilebilmektedir. Karavanlarda 150 litrelik bir depo yeterli olacaktır.
Seçilen deponun sadece boyutları değil özellikleri de önemlidir. Kaliteli plastikten yapılmalıdır ki zararlı maddeler suya karışarak sağlığı tehdit etmesin. Işık geçirmez yapıda olması elzemdir. Deponun iç kısmı yosun kaplamayacak nitelikte olmalıdır. Eğer suda zamanla koku oluşuyorsa o depo kısa sürede değiştirilmelidir. İçi kolayca yıkanabilir bir depo seçilirse çok daha sağlıklı olacaktır.
Kirli Su Deposu
Araca atık su tankı alırken sızdırmaz kapağa sahip olup olmadığına dikkat edilmelidir. Aksi taktirde karavanın içine kötü koku yayılacak ve rahatsız edici olacaktır. Yine atık su tankının kolay çıkarılabilir ve dökülebilir olmasına özen gösterilmelidir. Yoksa boşaltım sırasında istenmeyen kazalara sebep olabilir. Karavancılar genelde atık su tanklarını çok büyük tutmamaktadır. Çünkü atık su doğaya zarar vermeyecek unsurlar içeriyorsa doğaya bile dökülebilir. Doğaya zarar vermeyecek temizlik ürünleri seçen kimseler bunu yapabilirler. Ayrıca benzinliklerde, şehir içinde ki lagar giderlerine bu sular dökülebilir.
Mobilya
Karavanlara mobilya seçmek belki de karavan yapım sürecinin en zor aşamalarından birisidir. Çünkü mobilyalar hem işlevsel hem de güzel görünecek ürünler arasından seçilmelidir. Öncelikle bütün ürünler bulundukları yerlere sabitlenmelidir. Genelde karavancılar ahşap gibi dayanıklı ve kolay temizlenebilir malzemeler seçmektedirler. Kumaş olaraksa leke tutmayan kumaşlar kullanılmaktadır. Her ürünün birden çok işlevi olması karavanı daha kullanışlı hale getirir.
Karavanlarda kullanılan masalarda teleskopik ayaklar seçilir. Böylece masa kullanılmadığı zaman alçaltılarak yatak haline getirilebilir. Koltukların alt kısımlarında oluşan boşluklar ise depolama alanı olarak dizayn edilir. Yine karavanın üst kısımları da depolama alanı haline getirilerek kullanılabilir. Olabildiğince hafif ürünler kullanılması daha doğru olduğundan karavan içinde alüminyum profilden ürünler seçilir.
Karavan Çamaşır Makinesi
Karavanların içinde çamaşır makinesi genelde tercih edilen bir ürün değildir. Çünkü çamaşır makineleri hem çok yer kaplar hem de fazlaca suya ve elektriğe ihtiyaç duyar. Genelde karavan severler kısa süreli kampa çıkıyorlarsa bunun yerine depolama alanı yapmayı tercih edebiliyorlar. Çamaşır makineleri ise Motor home tarzı büyük karavanlarda kullanılan bir unsur olarak öne çıkıyor.
İlla ki bir çamaşır makinesine ihtiyaç duyanlar mini modelleri tercih edebilirler. Yaklaşık 2 kilogramlık bir makine karavanda kullanmak için ideal olacaktır. LG markasının ürettiği ufak modeller bulunuyor. Ama ülkemizde bu tarz ufak ürünleri bulmak oldukça zordur.. Bu nedenle isteyenler yurtdışından getirtebilir yada içerisinde ufak tamburlar bulunan çok efektif olmayan ama günlük kirleri çıkarabilecek mini modelleri seçebilirler.
Karavan Bulaşık Makinesi
Karavana bir bulaşık makinesi almak oldukça lüks bir tercih olacaktır. Genelde karavanda çıkan bulaşık bir makineyi doldurmayacak kadardır. Zaten bir karavanın mutfağını bulaşık makinesi dolduracak kadar eşya ile doldurmakta gereksiz olacaktır. Karavan kullanıcıları genelde ufak bir miktar suyla bulaşıkları köpürtüp daha sonra durulamakta ya da hijyenik mendillerle temizlik yapmaktadır.
Hatta karavanda bulaşıkla uğraşmak istemeyen kimseler direk plastik ürünler kullanıp daha sonra bunları geri dönüşüm kuturlarına bırakarak karavanda bulaşık sorununu çözebilmektedir. Yine de bulaşık makinesi isteyen kimseler mini modellere yönelebilirler. Elektrolux markasının ürünleri genelde karavancıların tercihi olmaktadır. Ama bulaşık ve çamaşır makinelerinden araç hareket halindeyken şu taşması olabileceğinden dikkatli olunmalıdır. Bağlantılar sağlam ve gevşemeyecek şekilde yapılmalıdır.
Proje Onayı
Karavan yapıldıktan ve içine mobilyaları konulduktan sonra öncelikle bir mühendislik firması bulunmalı ve karavanın proje çiziminin yaptırılması gereklidir. Bunun için aracın iç fotoğraflarının ve kantara fişinin gönderilmesi yeterlidir. Burada yetkili bir firmaya proje çizimi yaptırmak önemlidir. Aksi taktirde firma sizi yanlış yönlendirebilir ya da eksik bilgi vererek onay alamamanıza sebep olabilir. Projede aracın ağırlığı oldukça önemlidir.
Örneğin aracın içinde yükle beraber toplam ağırlığı 5 tonu geçmeyecek deniliyorsa araç en fazla 4,5 ton civarında olmalıdır. Aracın orijinal planında ki koltuklara dokunulmaması da tavsiye edilmektedir. Koltukların çıkarılmasında mahsur yoktur. Ama çıkarılan koltukların yerine farklı koltuklar takılması sıkıntı çıkaracaktır. Değişim sonrası aracın bir test kuruluşuna götürülmesi ve yeniden güvenlik raporu alınması gerekecektir. Bu durum hem süresi uzatır hem de pahalı bir işlemdir.
Araçlara takılan güneş enerjisi sistemleri herhangi bir sorun yaratmamaktadır. Fakat karavanın içine konulan elektronik ürünlerin CE belgesi olup olmadığına bakılmaktadır. Sürücüler tüm bu şartları yerine getiren bir karavan yaptırıp projesini çizdirdikten sonra illerinde ki TSE araç kontrol merkezine projeyi teslim etmelidir. İncelemeler yaklaşık 1 hafta kadar sürer. Eğer onay çıkarsa karavan sahibine e imzalı bir nüsha gönderilir. Sürücü bununla aracı karavan tadilat muayenesine götürür. Buradan da onay gelirse notere gidilir ve araç için Motokaravan ruhsatı alınır.
Karavan Yapımının Maliyeti Ne Kadar
Maliyetler konusunda kesin bir şey söylemek yanlış olacaktır. Karavan oldukça kişisel bir konudur. Herkesin kendi zevkine ve bütçesine göre bir karavan yaptırma imkânı vardır. Lüks bir karavan isteyen kişilerin 1 milyon liradan fazla bütçe ayırmaları daha mantıklı olacaktır. Ama naif bir karavan isteyenler 300.000 TL civarında fiyatlara bir karavan elde edebilirler.
Ayrıca araç tadilatı konusunda uzman kimselerin çok daha ucuza karavan sahibi olma ihtimali bulunmaktadır. Usta masraflarının ortadan kalkmasıyla araç fiyatları hariç 150.000 TL civarında bütçe ile bir karavan yapmak mümkün olacaktır. Uzun süreli olarak yaşam alanı olacak bir karavana daha fazla para ayrılması gereklidir. Günlük geziler için kullanılacak bir karavana ise yüksek meblağlar ayrılmasına gerek yoktur. Karavan yapımı maliyeti konusunda bir karar verirken detaylı bir araştırma sürecini yakından takip etmeniz gerekir.