EBD nedir? Sürüş güvenliğini artıran en önemli unsur fren mekanizmasıdır. Geçmiş dönemlerde frenleme sistemi oldukça basit bir yapıya sahipti. Haliyle bütün sorumluluk şoföre kalmaktaydı. Tecrübesi olmayan bir şoförün kaza yapma ihtimali daha da yüksek oluyordu. Günümüzde ise etkin şekilde frenleme için araçlara farklı sistemler eklenmektedir. İlk olarak ABS denilen kilitlenmeyi önleyici sistemler araçlarda standart olarak yer almaya başlamıştır. Son model araçlarda ise EBD ismi verilen ve farklı tekerlere farklı kuvvet uygulayan bir sistem geliştirilmiştir. O an ki duruma göre çok etkin şekilde fren yapmaya yarayan bu sistem frenlerin gücünü tekerlere eşit olarak dağıtabilmektedir.
EBD sisteminde;
- Hız sensörleri
- Elektronik kontrol ünitesi
- Fren kuvvet modülatörleri bulunmaktadır
Hız sensörleri her bir tekerde ayrı ayrı bulunmaktadır. Tekerlerin dönüş hızlarını ayrı ayrı tespit etmeye yararlar. Hepsi elektronik kontrol ünitesine bağlıdır. Frene basıldığında tekerlerden birisiaraçtan daha yavaş ya da hızlı dönüyorsa bu durumu kontrol ünitesine iletirler ve tekere spesifik olarak mukavemet uygulamasını sağlar. Böylece tekerin kayması gibi bir durum yaşanmamış olur. Kontrol ünitesi ise adeta sistemin beyni olarak çalışır. Hız sensörlerinden gelen veriyi saniyeden daha kısa bir sürede işler ve karar alır. Tekerlerde ki duruma uymayan hareketin dengelenmesi için o tekeri durdurur ya da yavaşlatır.
Modülatörler kabaca düzenleyicilerdir diyebiliriz. Kontrol ünitesinden gelen veriler ışığında fren hidroliğini hatlara gönderir. Böylece tam olarak gerekli olan frenleme kuvveti tekere uygulanmış olur. EBD sistemi için oldukça gelişmiş bir asistan sistemi demek mümkündür. Aracın o anki durumunun değerlendirmesini yapıp yaşanan senaryoya göre aracın şoför tarafından ivmelendirilmesine yardımcı olur. Kazaların önlenmesi ya da en hafif hasarlar atlatılmasını sağladığı söylenebilir. Peki, EBDE nedir, arızı nasıl anlaşılır? İşte detaylar!
Ebd Arızası Nedir
EBD sisteminde oluşan bir arızanın sürücüler tarafından fark edilmesi oldukça zordur. Genelde sürücüler ön panelde yer alan arıza ışığını fark ederek sistemin bozulduğunu anlarlar. Bazen bu ışığın yandığını fark etmeyebilirler. Bu durumda büyük ihtimalle fren alışık oldukları şekilde tepki vermeyeceğinden arıza olduğunu yaşayacakları olumsuz bir durumla anlarlar. Arızanın ne olduğunun tespit edilmesi için bir servise gitmek şarttır. OBD cihazına bağlanan araç verdiği arıza kodlarıyla sorunun ne olduğunu söyleyecektir.
Tekerlerin yanında ki sensörler dış çevre koşullarından etkilenebilirler. Bunun sonucunda da kontrol ünitesine sağlıklı şekilde bilgi aktarımı yapamazlar. Eğer yaşanan sensörlerden kaynaklıysa arızalanan sensör değiştirilir ve arıza kodları silinerek hasar giderilmiş olur. Bazende arızalanan kısım kontrol ünitesi olabilmektedir. Böyle durumda kontrol ünitesinin değişmesi gerekecektir. Aracın marka ve modeline göre bu ünitenin değiştirilmesi yüksek bedellere mal olabilmektedir. ABS ve EBD sistemlerin bir arada olduğu araçlarda bir sistemin arızası diğerine sirayet edebilir.
Bu nedenle aracında her iki sisteminde olduğu sürücülere tavsiyemiz tek bir sisteme yoğunlaşmamalarıdır. Servisinizden her iki sistemi de kontrol etmesini istemelisiniz. Ayrıca aracın hidrolik seviyesini de kontrol ettirmenizi öneririz. Bazen hidrolik sisteminde ki kaçaklardan dolayı frenleme esnasında yeterli basınç sağlanamayabilir. Bu durumda da her iki sistemde elektronik olarak bir kusur olmasa dahi sistem düzgün çalışmayacaktır.
Ebd Arızası Nasıl Giderilir?
EBD sistemi şoförlere ani esnasında yardımcı olur. Bu sistem sayesinde çok daha kısa bir mesafede aracı durdurabilirsiniz. Normal araçlarda sürücü frene bastığında aracın ön kısmı daha ağır olduğundan aracın ön kısmı adeta yola yapışacaktır. Arka kısım daha hafif olacağından dolayı arka tekerler kızaklamaya başlayacaktır. Haliyle fren mesafesi uzayacak ve kaza yaşanması ihtimali artacaktır. EBD sistemi olan araçlarda ise ön tekelere ani fren esnasında daha fazla güç uygulanır. Arkada frenlere uygulanan güç ise daha düşük olur.
Uygulanan gücü yüzde 70’e yüzde 30 olarak betimleyebiliriz. Böylece çok daha stabil şekilde aracın durması sağlanır. Ayrıca bu sistem sayesinde virajlarda savrulma ihtimali den aza indirgenebilir. Araç çok daha dengeli bir şekil virajdan dönüşünü tamamlar. Araçların fren sistemi üzerinde ki baskı, ağırlık miktarına göre değişiklik göstermektedir. EBD sistemi sayesinde araç boşken de doluyken de efektif bir şekilde durabilir. Kuvvet kızaklayan tekerlerle tutunan tekerler arasında dengeli şekilde dağıtıldığından araç daha az patinaj çeker.
Eğer aracınızda ki sistemin bozulduğuna dair uyarı ışığını yanıyorsa çok daha yavaş ve dikkatli sürmeniz gerekir. Çünkü büyük ihtimalle aracınızda ki ABS sistemi de iptal olmuştur. Artık aracınızın sadece normal frenleri çalışıyordur. Eğer normal frenlerle sürüş deneyiminiz yoksa bu durum sizin için tehlike yaratacaktır. Bu nedenle en yakın servise aracınızı götürmeniz en doğrusu olacaktır. Böylece EBDE nedir sorusuna detaylı bir şekilde yanıtlar vermiş olduk!